ΕΘΝΟΣ

31/12/1993

ΒΥΘΙΣΗ ΠΛΟΙΟΥ «ΑΡΚΤΙΚ ΡΙΦΕΡ» ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ 1993

Χάθηκαν για ένα κομμάτι …λαμαρίνα

Καταδικαστική για τον αρχιμηχανικό Ν. Νιουνιούσκο ήταν η απόφαση του Εφετείου για το ναυάγιο στον Ειρηνικό. Σύμφωνα με τους επιθεωρητές, το πλοίο είχε ένα βαθούλωμα που όταν επισκευάστηκε, καλύφθηκαν μόλις τα 6,6 τ.μ. από τα 16 τ.μ. που ήταν η επιφάνεια του.

Παραμονή Πρωτοχρονιάς του  1993. Σαν σήμερα, πριν από 11 χρόνια. Η πολύνεκρη βύθιση στον Ειρηνικό του  με κυπριακή σημαία (ευκαιρίας) πλοίου – ψυγείου ΑΡΚΤΙΚ ΡΙΦΕΡ συγκλόνισε το πανελλήνιο. Δεκαεπτά  νεκροί και αγνοούμενοι ο τραγικός απολογισμός. Σώθηκαν μόνο 12 (οι 4 Έλληνες) κάτω από εφιαλτικές συνθήκες.

Και όλα αυτά για την …τιμή 10 τετραγωνικών μέτρων λαμαρίνας!

Παραθέτουμε, δίκην μνημοσύνου, τα δραματικά γεγονότα εκείνης της πρωτοχρονιάτικης νύχτας και την ενδιαφέρουσα δικαστική κατάληξη της υπόθεσης.

Συνήγορος των οικογενειών των θυμάτων ήταν ο Γιώργος Τρανταλίδης.

Τα μεσάνυχτα κατέβηκα στην τραπεζαρία των αξιωματικών για να τους ευχηθώ για τον καινούριο χρόνο. Πέντε λεπτά αργότερα, το βαπόρι πήρε μικρή κλίση δεξιά, που μεγάλωνε γρήγορα. Στις 12.10 κατέφθασε ο α’ μηχανικός και μου είπε: «Πάμε για μπλάκ άουτ».

Είναι η μαρτυρία του πλοιάρχου Δημήτρη Αλευριάδη, όπως δημοσιεύθηκε στο «Έθνος» της 3^ης Ιανουαρίου 1994. Στο φύλλο της επομένης καταγράφηκαν μαρτυρίες μελών του πληρώματος.

Ο ψυκτικός μηχανικό Γιάννης Παπαγεωργίου αφηγείται: «Το ρήγμα έγινε στο Νο 3 αμπάρι. Πριν από 15 ημέρες είχαμε πάει για επισκευές στη Μανίλα, και συγκεκριμένα στο Μπατάγκας. Εκεί στο Νο 3 υπήρχε πρόβλημα. Βούλιαγμα σε κάποια λαμαρίνα. Το κόψανε και βάλανε άλλο. Από εκεί κι ύστερα, μήπως οι κολλήσεις δεν ήταν καλές; Μήπως δεν πιάσανε καλά; Δεν μπορώ να το ξέρω. Πάντως, κανένας συνάδελφος μου δεν ανησυχούσε… Έγινε κρακ στο βαπόρι, γι’ αυτό βούλιαξε. Γιατί έγινες το ρήγμα, δεν ξέρω. Ο καπετάνιος, πάντως, έκανε ότι μπορούσε. Κατεβάσαμε τη μία βάρκα, που μπορούσαμε την πλαστική. ….Πάντως, αν δεν έδινε το σήμα η αυτόματη συσκευή (σ.σ το EPIRB), θα είχαμε όλοι χαθεί. Ο ένας βοηθούσε τον άλλον. Αλλά και ο καθένας μας έκανε ότι μπορούσε ο δίος».

Δεν άντεξε

Ο κ. Παπαγεωργίου θυμάται την ανθρώπινη και γι’ αυτό συγκλονιστική στιγμή του τέλους ενός νεαρού Φιλιππινέζου: «Οι Φιλιππινέζοι προσεύχονταν και κλαίγανε. Δεν θα ξεχάσω ποτέ έναν γύρω στα 20 που έλεγε στη γλώσσα του: «Δεν θέλω να πεθάνω». Τελικά, ο δύστυχος πέθανε. Δεν άντεξε».

Εξίσου δραματική είναι και η αφήγηση του μάγειρα Δήμου Φλουρή, που άντεξε 18 ώρες στη βάρκα μέχρι να τους σώσει διερχόμενο πλοίο: «…Δυστυχώς, ζήσαμε φοβερή τραγωδία. Ένας ένας από το κρύο μελάνιαζε και έσβηνε. Πρώτος πέθανε ο α’ μηχανικός, Χρήστος Φίλης. Σταμάτησε η καρδιά του. Μετά ο γ’ μηχανικός, Δημήτρης Τσώλης. Δεν ήταν θέμα βοήθειας. Το θέμα ήταν αν μπορούσες να κρατηθείς στη ζωή. Μόλις πέθανε ο πρώτος έλεγα: «Τώρα θα ‘ρθει η σειρά μου».

Ο ίδιος με … προσκλητήριο θανάτου, φωτίζει μερικές ακόμη πτυχές της τραγωδίας: « Τρύπησε η βάρκα. Γέμισε νερά. Ήμασταν μες στο νερό το παγωμένο … Εγώ έμενα μες στο νερό, γιατί, μόλις έβγαινα, κρύωνα φοβερά. Κουνούσα συνέχεια τα πόδια και τα χέρια μου για να μην πεθάνω. Μπροστά μας πέθανε ο ανθυποπλοίαρχος (σ.σ. Ν. Δασκαλόπουλος). Τέταρτος πέθανε ο β’ μηχανικός Μπαλογιάννης. Η γυναίκα του, η Βαρβάρα η Πολωνέζα, διατήρησε την ψυχραιμία της. Μετά πέθαναν οι Φιλιππινέζοι …»

Ο δικηγόρος Γ. Τρανταλίδης δήλωσε: «Βουβός και αβάσταχτος ο πόνος για τους συγγενείς που χάνουν σύζυγο, πατέρα, παιδιά, αδέλφια. Ο εφοπλιστής θα πρέπει να βάλει τον εαυτό του στη θέση των οικογενειών των θυμάτων».

Στο εδώλιο  του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιά κάθισαν: Ο πλοιοκτήτης Κώστας Κομνηνός, ο αρχιμηχανικός Νίκος Νιουνιούσκος και το στέλεχος της πλοιοκτήτριας εταιρείας Αλ. Ράπτης.

Πρωτόδικα (απόφαση 1442/98) αθωώθηκαν ο πρώτος και ο τρίτος. Αντίθετα, καταδικάστηκε τελεσίδικα σε 2,5 χρόνια φυλάκιση ο Νιουνιούσκος. Η καταδίκη έστω και ενός οφείλεται: Στην έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης που έκανε η εισαγγελέας Ελένη Σωτηροπούλου.

Στη σθεναρή στάση των δύο πραγματογνωμόνων και, φυσικά, στη σύνθεση του Εφετείου: πρόεδρος Π. Αναστασάκης και μέλη Θ. Γκοϊνη και Β. Λαμπρόπουλος.

Παρατίθενται σημεία της καταδικαστικής απόφασης: Το πλοίο απέπλευσε στις 29-12-1993 από το Tianin Xingavg της Κίνας, με φορτίο 4.722 τόνους φασόλια.

Εισροή υδάτων

Δύο μέρες αργότερα κι ενώ έπλεε 160 μίλια νοτιοανατολικά της Ιαπωνίας, το πλοίο πήρε κλίση και τελικά βυθίστηκε με καιρό 6-7 μποφόρ. «Η βύθιση του πλοίου ήταν συνέπεια της εισροής υδάτων στο κύτος Νο 3. Αιτία όμως της εισροής υδάτων … δεν ήταν οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες … αλλά το γεγονός ότι η επισκευή ενός εσωκοιλώματος (βαθουλώματος) σε έλασμα της δεξιάς πλευράς του πλοίου …, το οποίο είχε προκληθεί από σύγκρουση του πλοίου αυτού με το πλοίο STELLA FAIRY στη Yokohama τον Απρίλιο του 1993, δεν ήταν πλήρης ούτε έγινε με τον τεχνικώς ενδεδειγμένο τρόπο».

Η απόφαση επικαλείται έκθεση του επιθεωρητή των ασφαλιστών που συνιστούσε:

Η επισκευή για το βαθούλωμα «έπρεπε να καλύψει (επιφάνεια) 16 τετραγωνικών μέτρων», αλλά «περιορίστηκε μόνο στα 6,6 τετραγωνικά μέτρα»…

«Κατηγορηματική είναι στο σημείο αυτό η άποψη των … πραγματογνωμόνων Α. Ματθαίου και Αχ. Κακαράντζα», που μάλιστα υπογράμμισαν «την κακή ποιότητα της επισκευής».

Το δικαστήριο δέχτηκε, επίσης, πως «το γεγονός ότι ήταν εφοδιασμένο (σ.σ. το πλοίο) με πιστοποιητικά αξιοπλοΐας δεν αίρει την ευθύνη του αρμοδίου…»

Δηλαδή, πιστοποιητικά … θανάτου.